Choroby storczyków część I
08:04:00
Storczyki oszałamiają cudownymi kształtami i tęczowymi barwami, a przy tym nie są wcale trudne w uprawie. Wystarczy trochę cierpliwości i wiedzy, za które te wyjątkowe rośliny odwdzięczą się co roku przepięknymi kwiatami. Wiele osób obawia się storczyków, myśląc, że rośliny te są niezwykle wymagające i kapryśne. Nic bardziej mylnego.
Co robić, gdy jednak podejmiemy wyzwanie z hodowlą storczyków i pojawi się problem? Uwierzcie, jeśli szybko zdiagnozujecie co dolega waszym kwiatom, z łatwością zaradzicie każdej chorobie. Pod spodem starałam się wypisać wszystkie przeszkody i ich zapobieganie, jakie możecie napotkać na swojej drodze z uprawą storczyków. Podzieliłam je dla ułatwienia według odmian, a uwierzcie - jest ich dużo, dlatego post będzie w dwóch częściach, jutro druga :)
1. FALENOPSIS / Phalaenopsis
Czyli najpopularniejszy rodzaj storczyka, dostępny we wszystkich kwiaciarniach, a nawet sklepach typu Biedronka :) Co złego może spotkać te piękne, egoztyczne kwiaty?
Gnicie korzeni - nadmiar wilgoci w podłożu powoduje gnicie korzeni, dlatego należy je podlewać bardzo ostrożnie, nigdy nie dopuszczając do tego aby doniczka stała w wodzie. Kiedy poznać, że storczyk chce pić? Kiedy jego korzenie przyjmą barwe wyblakłej zieleni. Gdy natomiast są intensywnie (jasno jak groszek) zielone, wtedy kwiat nie potrzebuje kąpieli wodnej czy prysznica.
Zwalczanie: Usuwamy chore korzenie i liście za pomocą sterylnego narzędzia, podlewamy storczyka wodą z dodatkiem fungicydu.
 |
| Od lewej: podlany storczyk, korzenie do podlania, zgniłe korzenie storczyka |
Brązowienie liści/ plamistość - Falenopsisy wymagają dobrego oświetlenia, ale o umiarkowanej intensywności. Dlatego trzeba je chronić przed bezpośrednim nasłonecznieniem, które może uszkadzać liście. Jest kilka rodzajów plam na liściach:
Cercospora sp. -Objawy porażenia to początkowo żółte plamki na spodniej stronie
liści, które stopniowo stają się widoczne także na górnej stronie liści.
Plamy powiększają się tworząc nieregularne kształty, stają się lekko
zapadnięte i martwicze, przybierając prawie czarną barwę z żółtym
marginesem. Plamy z czasem mogą objąć całe liście, które same opadają.
Phyllostictinacitricarpa i P. pyriflormis - Choroba może pojawiać się w dowolnej części rośliny (na liściach lub
pseudobulwach) w postaci drobnych, żółtych i zapadniętych plamek
(szczególnie jest to widoczne na liściach). Starsze plamy stają się
większe, brązowe z czerwono-fioletowym, lekko wypukłym marginesem.
Bardzo porażone liście opadają. Choroba również może wskazywać na
niewystarczającą ilość światła.
Zwalczanie: Usuwamy chore części rośliny i wykonujemy oprysk fungicydem, chorego storczyka odizoluj od pozostałych. POLECANE fungicydy - Score 0,05%, Biosept 0,1%, Sarfun ( lub Topsin) 0,07% + Bravo 0,15%.
 |
| Po lewej cercospora, po prawej phyllosticinacitricarpa. Zdjęcie z www.orchidgarden.pl |
Czarne plamy na liściach - liście powinny być zawsze suche. Krople wody pozostawione na liściach przez noc mogą powodować powstawanie szpecących czarnych plam. Lecz jeśli plamy, powiększają się i szybko zmieniają barwę na brązową lub fioletowo czarną to może być to:
Czarna zgnilizna (Phytophthora cactorum, Pythium ultimum) - Rozwojowi tej choroby sprzyja wysoka temperatura i wilgotność, korzystne jest więc stosowanie wiatraczków które wymuszą ruch wilgotnego powietrza w orchidarium. Prewencyjnie stosować można opryski preparatami miedziowymi. Zwalczanie: Najskuteczniej jest usuwać chore miejsca natychmiast po zauważeniu objawów (podobnie jak w przypadku mokrej zgnilizny) oraz odizolować chorą roślinę od pozostałych. Chorego storczyka warto opryskać fungicydem.
Czarna zgnilizna (Phytophthora cactorum, Pythium ultimum) - Rozwojowi tej choroby sprzyja wysoka temperatura i wilgotność, korzystne jest więc stosowanie wiatraczków które wymuszą ruch wilgotnego powietrza w orchidarium. Prewencyjnie stosować można opryski preparatami miedziowymi. Zwalczanie: Najskuteczniej jest usuwać chore miejsca natychmiast po zauważeniu objawów (podobnie jak w przypadku mokrej zgnilizny) oraz odizolować chorą roślinę od pozostałych. Chorego storczyka warto opryskać fungicydem.
 | |
| Zdjęcie z forumogrodnicze.info |
2. LUDISIA DISCOLOR / Ludisia discolor
To naprawdę niezwykły storczyk - ma nie tylko piękne kwiaty, ale i bardzo dekoracyjne liście. W przeciwieństwie do innych storczyków, ten potrafi cieszyć nasze oczy przez cały rok. Co jednak może go spotkać?
Liście więdną - Zbyt silne światło słoneczne powoduje więdnięcie i nieładny wygląd liści. Przestaw doniczkę w miejsce mniej nasłonecznione. Więdnące liście być może trzeba będzie usunąć.
Usychanie - jeśli roślina wygląda na "smutną" ( liście i kwiaty przechylają się ku dołowi) i zaczynają usychać, oznacza to, że jest zbyt rzadko podlewana i zraszana. Dbaj o to by podłoże było zawsze lekko wilgotne i regularnie zraszaj roślinkę
Gnicie korzeni - Odwrotność usychania, czyli nadmierne podlewanie. Należy odciąć zgniłe korzenie, a resztę przesadzić do nowego podłoża.
3. ODONTOGLOSSUM / Odontoglossum
Najczęstszym problemem jest biały nalot na liściach - przyczyną pojawienia się białego nalotu na liściach jest pleśń. Popraw wentylację w otoczeniu rośliny, ale nie dopuść do przeciągów. Usuń zainfekowane liście i spryskaj roślinę fungicydem systemicznym.
4. LAELIOCATTLEYA / Laeliocattleya hybrids
Delikatne i pięknie ukształtowane kwiaty tego storczyka często są wykorzystywane do kompozycji florystycznych. Mięsiste kłącze i korzenie gromadzą w sobie dużo wody, co pozwala roślinie przetrwać okresy długiej suszy.
Atakują je wełnowce - wełniste kulki na spodniej stronie liście to wełnowce. Jeśli jest ich niewiele, usuń je delikatnie pędzelkiem. W przypadku silnego porażenia zastosuj insektycyd.
Oznaki zgnilizny - czerniejące pędy i pseudobulwy oraz więdnące kwiaty to oznaki zgnilizny. Dbaj o to by nie zalać rośliny, a przy wysokim nasłonecznieniu zapewnij jej wysoką wilgotność otoczenia, przy jednoczesnej łagodnej cyrkulacji powietrza.
Ślimaki - mogą uszkadzać korzenie i pędy storczyka. Podstawę rośliny wyłóż watą lub jeśli nasilenie ślimaków jest duże, zastosuj granulat ślimakobójczy, ale wówczas uważaj na dzieci i zwierzęta domowe.
 |
| tu akurat ślimaki zagnieździły się na odmianie phalenopsis. |
5. COCHLIODA VULCANICA / Cochlioda vulcanica
Choć uprawa tego storczyka może stanowić wyzwanie, uroda jego jaskrawych kwiatów jest wystarczającą nagrodą za cały trud włożony w pielęgnację.
Co jednak zrobić gdy pseudobulwy marszczą się - pseudobulwa (zgrubiała i mięsista nadziemna część pędu) może się marszczyć, czemu zazwyczaj towarzyszy zahamowanie wzrostu rośliny. Cochlioda jest wybitnie wrażliwa na wzrost temperatury otoczenia i nagłe jej podwyższenie może powodować odwodnienie tej delikatnej rośliny. Zapobiegawczo utrzymuj wysoką wilgotność powietrza i stałą temperaturę ok. 18 stopni.
Korzenie gniją - w zbyt wilgotnym podłożu. Jeśli podlałeś roślinę za mocno, przesadź ją od razu i podlewaj tylko wtedy gdy pojawią się nowe korzenie.
6. AERIDES / Aerides sp.
Ten niezwykły storczyk wytwarza mnóstwo osobliwych, mięsistych korzeni powietrznych i trwałe, zwykle pachnące, woskowe kwiaty.
Jasne liście lub z żółtymi paskami, a także zasychające i pokrywające się kalusem wierzchołki korzeni oznaczają zbyt niski poziom wilgotności. Częste zraszanie liści i korzeni oraz ustawienie doniczki na kamykach w podstawce z wodą zwykleprzywraca roślinie żywotność. Nie należy zraszać kwiatów, gdyż powoduje to powstawanie plam na płatkach.
Brązowe końce i brzegi liści - oznaczają niedostatek wody. Często zraszaj i podlewaj roślinę, pamiętając by podłoże nieco przeschło między kolejnymi zabiegami.
7. ASCOCENTRUM / Ascocentrum sp.
Ten storczyk lubi miejsca ciepłe i jasne. Najlepiej zaprezentuje się w wiszącym koszu, który umożliwia swobodne wietrzenie korzeni powietrznych.
Zahamowanie wzrostu, więdnące liście i zniekształcone kwiaty to objawy zakażenia wirusowego, Niestety nie ma na nią lekarstwa i roślinę trzeba wyrzucić. Aby zapobiec chorobie należy starannie wybierać zdrowe okazy i wysterylizować doniczki oraz narzędzia ogrodnicze.
Ślimaki - usunąć ręcznie przy pomocy pędzelka, jeśli to nie pomoże to zwalczyć je za pomocą pestycydu.
Czarne plamy na liściach - są oznaką infekcji grzybiczej. Często powoduje ją nadmierne podlewanie rośliny. Aby ją zahamować można spróbować zdrapać gnijącą tkankę rośliny, a wilgotne części osuszyć sproszkowanym węglem drzewnym.
8. CYMBIDIUM / Cymbidium hybrids
Delikatne a zarazem wyraziste: jaskrawe, a jednak subtelne... Oto bogactwo cudownych kontrastów, jakimi wyróżniają się wspaniałe kwiaty Cymbidium.
Usychające końce liści - takie uszkodzenia zwykle spowodowane są przez słońce, ale mogą wynikaćteż z używania do podlewania twardej wody. Wniosek - roślinę postaw w bardziej zacienionym miejscu i podlewaj ją miękką wodą.
Gnicie pędów - Ślady gnicia na szyjce pseudobulwy i u podstawy pędów kwiatowych mogą się pojawić, gdy roślina jest zbyt obficie podlewana zimą, tj. w okresie spoczynku. Roślinę podlewaj tylko tyle, żeby podłoże było lekko wilgotne a pseudobulwy jędrne i nie pomarszczone.
9. CHYSIS / Chysis sp.
Ta piękna roślina pochodzi z Meksyku. Znane są jedynie trzy gatunki z rodziny Chysis, wszystkie epifityczne ( rosną na drzewach, ale nie żywią się ich kosztem). Ze względu na ich kształt, powinno uprawiać się je w wiszącym koszu, dzięki temu roślina łaniej się rozkrzewi.
Infekcje wirusowe - dają bardzo różne objawy np. nieregularne zabarwienie, wyblakłe smugi czy ogólne osłabienie kwiatów. Wirusy najczęściej roznoszone są przez szkodniki jak mszyce, należy więc sprawdzać czy roślina nie została zaatakowana. Niestety na taką infekcję nie ma rady, a kwiat najlepiej spalić by choroba nie rozprzestrzeniła się na inne okazy.
Zgnilizna korzeni - Zły wygląd korzeni sugeruje zgniliznę. Na zdrowych widać świeże i zielone przyrosty. Zadbaj o dobrą cyrkulację powietrza, jak i o właściwy poziom wilgotności. Uważaj by rośliny nie przelać.
10. ODONTIODA / Odontioda sp.
To doskonała roślina dla początkujących hodowców storczyków. Najważniejszym czynnikiem przy jej uprawie jest utrzymywanie odpowiedniej temperatury w zależności od pory roku.
Co się jednak stanie, gdy tego nie dopilnujemy?
Na szczęście odontioda, rzadko atakowana jest przez choroby i szkodniki. Najczęstszym przypadkiem jest brak kwitnienia - oznacza to, że roślina uprawiana jest w zbyt wysokiej temperaturze. Aby mieć pewność, że kwiaty zakwitną, należy utrzymywać odpowiednią temperaturę dla każdej pory roku. Preferują raczej niskie tepmeratury: latem 15-18 stopni, jesienią 13-15 stopni, zaś zimą i wiosną 7-13 stopni.
Zapobieganie zgniliźnie - oczywiście korzenie zaczną gnić jeśli przelejemy roślinę, aby temu zapobiec należy posadzić ją w przepuszczalnym podłożu z dodatkiem gruboziarnistego piasku. Latem nawadniaj obficiej, zimą odrobinę.
11. CALANTHE / Calanthe sp.
Ojczyzną tego storczyka są Himalaje i północne Indie. Rodzaj Calanthe obejmuje ponad 100 gatunków, zarówno kończących wegetacje przed zimą (kwitną najczęściej w grudniu) jak i zimnotrwałych, obejmujących szeroką gamę barw kwiatów.
Co zrobić jeśli pseudobulwa gnije - może gnić jeśli ziemia jest zby chłodna lub wilgotna. W okresie kwitnienia roślinom należy zapewnić temperaturę 22-24 stopnie. Jeśli pseudobulwa zgnije, należy ją obciąć i przesadzić kwiat, lecz jeśli zgnilizny jest dużo, kwiatka nie da się uratować.
Pleśń - szara pleśń na pseudobulwie w okresie spoczynku wskazuje na ich zawilgocenie. Zapobiegawczo należy zawinąć je w papier gazetowy i przechowywać w suchym i ciemnym miejscu w temperaturze ok. 18 stopni. Jeśli nie uda się zapobiec pleśni, należy ją wyrzucić.
12. BRASSAVOLA NODOSA / brassavola nodosa
Uprawa tego storczyka w domu daje wiele satysfakcji. Jego piękne białe kwiaty rozwijają się jesienią i zimą, napełniając pokój delikatnym zapachem. Większość problemów z uprawą wynika z nieodpowiedniego podlewania w okresie spoczynku. W sezonie rośliny podlewa się umiarkowanie, ograniczając podlewanie gdy młode przyrosty zaczną dojrzewać. W okresie spoczynku podlewanie powinno być jeszcze bardziej oszczędne.
Kłopotem może być, brak kwitnienia - roślina miała za dużą temperaturę w okresie spoczynku. Po zakończeniu okresu wegetacyjnego przenieś roślinę w chłodniejsze miejscie i ogranicz podlewania.
Zgnilizna korzeni - czyli przelany storczyk. Nie dopuszczaj do pozostawania wody na podstawce, albo przesadź roślinę, lub ogranicz podlewanie na dłużej.
To była pierwsza część metod zapobiegania i radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych ze storczykami. Jeśli tutaj nie odnalazłeś swojego kwiatu to zajrzyj do drugiej części poradnika, w której opiszę problemy roślin między innymi Sofronitis, Sabotka, Epidendrum, Bletilla pasiasta, Ansellia africana, Angraecum i wiele innych.
W razie pytań, czy dodatkowych ciekawych informacji o tych pięknych okazach piszcie w komentarzach!!
Do jutra :)
Korzenie gniją - w zbyt wilgotnym podłożu. Jeśli podlałeś roślinę za mocno, przesadź ją od razu i podlewaj tylko wtedy gdy pojawią się nowe korzenie.
6. AERIDES / Aerides sp.
 |
| aerides maculosa |
Jasne liście lub z żółtymi paskami, a także zasychające i pokrywające się kalusem wierzchołki korzeni oznaczają zbyt niski poziom wilgotności. Częste zraszanie liści i korzeni oraz ustawienie doniczki na kamykach w podstawce z wodą zwykleprzywraca roślinie żywotność. Nie należy zraszać kwiatów, gdyż powoduje to powstawanie plam na płatkach.
Brązowe końce i brzegi liści - oznaczają niedostatek wody. Często zraszaj i podlewaj roślinę, pamiętając by podłoże nieco przeschło między kolejnymi zabiegami.
7. ASCOCENTRUM / Ascocentrum sp.
 |
| ascocentrum apullaceum |
Zahamowanie wzrostu, więdnące liście i zniekształcone kwiaty to objawy zakażenia wirusowego, Niestety nie ma na nią lekarstwa i roślinę trzeba wyrzucić. Aby zapobiec chorobie należy starannie wybierać zdrowe okazy i wysterylizować doniczki oraz narzędzia ogrodnicze.
Ślimaki - usunąć ręcznie przy pomocy pędzelka, jeśli to nie pomoże to zwalczyć je za pomocą pestycydu.
Czarne plamy na liściach - są oznaką infekcji grzybiczej. Często powoduje ją nadmierne podlewanie rośliny. Aby ją zahamować można spróbować zdrapać gnijącą tkankę rośliny, a wilgotne części osuszyć sproszkowanym węglem drzewnym.
8. CYMBIDIUM / Cymbidium hybrids
Usychające końce liści - takie uszkodzenia zwykle spowodowane są przez słońce, ale mogą wynikaćteż z używania do podlewania twardej wody. Wniosek - roślinę postaw w bardziej zacienionym miejscu i podlewaj ją miękką wodą.
Gnicie pędów - Ślady gnicia na szyjce pseudobulwy i u podstawy pędów kwiatowych mogą się pojawić, gdy roślina jest zbyt obficie podlewana zimą, tj. w okresie spoczynku. Roślinę podlewaj tylko tyle, żeby podłoże było lekko wilgotne a pseudobulwy jędrne i nie pomarszczone.
9. CHYSIS / Chysis sp.
 |
| chysis bractescens |
Infekcje wirusowe - dają bardzo różne objawy np. nieregularne zabarwienie, wyblakłe smugi czy ogólne osłabienie kwiatów. Wirusy najczęściej roznoszone są przez szkodniki jak mszyce, należy więc sprawdzać czy roślina nie została zaatakowana. Niestety na taką infekcję nie ma rady, a kwiat najlepiej spalić by choroba nie rozprzestrzeniła się na inne okazy.
Zgnilizna korzeni - Zły wygląd korzeni sugeruje zgniliznę. Na zdrowych widać świeże i zielone przyrosty. Zadbaj o dobrą cyrkulację powietrza, jak i o właściwy poziom wilgotności. Uważaj by rośliny nie przelać.
10. ODONTIODA / Odontioda sp.
To doskonała roślina dla początkujących hodowców storczyków. Najważniejszym czynnikiem przy jej uprawie jest utrzymywanie odpowiedniej temperatury w zależności od pory roku.
Co się jednak stanie, gdy tego nie dopilnujemy?
Na szczęście odontioda, rzadko atakowana jest przez choroby i szkodniki. Najczęstszym przypadkiem jest brak kwitnienia - oznacza to, że roślina uprawiana jest w zbyt wysokiej temperaturze. Aby mieć pewność, że kwiaty zakwitną, należy utrzymywać odpowiednią temperaturę dla każdej pory roku. Preferują raczej niskie tepmeratury: latem 15-18 stopni, jesienią 13-15 stopni, zaś zimą i wiosną 7-13 stopni.
Zapobieganie zgniliźnie - oczywiście korzenie zaczną gnić jeśli przelejemy roślinę, aby temu zapobiec należy posadzić ją w przepuszczalnym podłożu z dodatkiem gruboziarnistego piasku. Latem nawadniaj obficiej, zimą odrobinę.
11. CALANTHE / Calanthe sp.
 |
| calanthe rosea |
Co zrobić jeśli pseudobulwa gnije - może gnić jeśli ziemia jest zby chłodna lub wilgotna. W okresie kwitnienia roślinom należy zapewnić temperaturę 22-24 stopnie. Jeśli pseudobulwa zgnije, należy ją obciąć i przesadzić kwiat, lecz jeśli zgnilizny jest dużo, kwiatka nie da się uratować.
Pleśń - szara pleśń na pseudobulwie w okresie spoczynku wskazuje na ich zawilgocenie. Zapobiegawczo należy zawinąć je w papier gazetowy i przechowywać w suchym i ciemnym miejscu w temperaturze ok. 18 stopni. Jeśli nie uda się zapobiec pleśni, należy ją wyrzucić.
12. BRASSAVOLA NODOSA / brassavola nodosa
Uprawa tego storczyka w domu daje wiele satysfakcji. Jego piękne białe kwiaty rozwijają się jesienią i zimą, napełniając pokój delikatnym zapachem. Większość problemów z uprawą wynika z nieodpowiedniego podlewania w okresie spoczynku. W sezonie rośliny podlewa się umiarkowanie, ograniczając podlewanie gdy młode przyrosty zaczną dojrzewać. W okresie spoczynku podlewanie powinno być jeszcze bardziej oszczędne.
Kłopotem może być, brak kwitnienia - roślina miała za dużą temperaturę w okresie spoczynku. Po zakończeniu okresu wegetacyjnego przenieś roślinę w chłodniejsze miejscie i ogranicz podlewania.
Zgnilizna korzeni - czyli przelany storczyk. Nie dopuszczaj do pozostawania wody na podstawce, albo przesadź roślinę, lub ogranicz podlewanie na dłużej.
To była pierwsza część metod zapobiegania i radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych ze storczykami. Jeśli tutaj nie odnalazłeś swojego kwiatu to zajrzyj do drugiej części poradnika, w której opiszę problemy roślin między innymi Sofronitis, Sabotka, Epidendrum, Bletilla pasiasta, Ansellia africana, Angraecum i wiele innych.
W razie pytań, czy dodatkowych ciekawych informacji o tych pięknych okazach piszcie w komentarzach!!
Do jutra :)
7 komentarze
Bardzo przydatny artykuł :) dziękuję!
OdpowiedzUsuńwiesz gdzie mozna kupic "chysis" ? :P
OdpowiedzUsuńfajnie opisane ale proszę o porade zawsze jak kupie storczyka FALENOPSIS to po paru dniach gubi kwiaty i pączki co robic?
OdpowiedzUsuńWitam, jeżeli korzenie są ok to jest to spowodowane zmianą otoczenia :) Jeżeli natomiast pąki zasuszają się to może być również ta przyczyna lub zbyt niska wilgotność, brak słońca, ewentualnie coś dzieje się niepokojącego z korzeniami.
Usuńmam taki sam problem ze storczykami kupię i stoi jakiś czas a pózniej opadają mu kwiaty razem z pączkami ,co może być przyczyną tego zjawiska?proszę o pomoc.
OdpowiedzUsuńPrzyczyna szybkiego opadania lisci jest nieprawidlowe jego podlewanie, ja podlewam tylko raz w tygodniu i tylko troszeczke. Jeszcze nie trzymam go w bardzo slonecznym miejscu. Ostatnio wypuscil mi 5 galezi. P.
OdpowiedzUsuńPodlewanie, to w przypadku storczyków z rodziny phalaenopsis najważniejszy zabieg. Nieprawidłowo przeprowadzany prawie zawsze doprowadza do straty rośliny. Generalnie storczyka powinno się zamoczyć w wodzie na okres od kilkunastu minut do nawet kliku godzin, a potem dopilnować żeby woda nie pozostała w osłonce doniczki. Są na to różne sposoby. Następne podlewanie dopiero po przeschnięciu całego podłoża. Ostatecznie lepiej przeprowadzać podlewanie za rzadko niż za często...
OdpowiedzUsuń